NUMARALI
HADİS-İ ŞERİF:
31 - (2759) حدثنا
محمد بن
المثنى. حدثنا
محمد بن جعفر.
حدثنا شعبة عن
عمرو بن مرة.
قال: سمعت أبا
عبيدة يحدث عن
أبي موسى،
عن
النبي صلى
الله عليه
وسلم قال "إن
الله عز وجل
يبسط يده
بالليل،
ليتوب مسيء
النهار. ويبسط
يده بالنهار،
ليتوب مسيء
الليل. حتى
تطلع الشمس من
مغربها".
[ش
(يبسط يده) قال
المازري:
المراد به
قبول التوبة.
وإنما ورد لفظ
بسط اليد، لأن
العرب، إذا رضي
أحدهم الشيء، بسط
يده لقبوله.
وإذا كرهه
قبضها عنه.
فخوطبوا بأمر
حسي يفهمونه.
وهو مجاز].
{31}
Bize Muhammed b. Müsennâ
rivayet etti. (Dediki): Bize Muhammed b. Ca'fer rivayet etti. (Dediki): Bize
Şu'be, Amr b. Mürra'dan rivayet etti. (Demişki): Ebû Ubeyde'yi, Ebû Musa'dan, o
da Peygamber (Sallallahu Aleyhi ve Sellem)'den naklen rivayet ederken dinledim (Şöyle buyurmuşlar) :
«Bir kul, bir günah
işlerse...» buyururken işittim.
«Şüphesiz ki: Allah
(Azze ve Celle) gündüzün günah işleyenin tevbesini kabul etmek için, geceleyin elini
açar. Geceleyin günah işleyenin tevbesini kabul etmek için de, gündüzün elini
açar. (Bu) Tâ güneş battığı yerden doğuncaya kadar (devam eder).»
31-م - (2759) وحدثنا
محمد بن بشار.
حدثنا أبو
داود. حدثنا
شعبة، بهذا
الإسناد،
نحوه.
6 - باب
غيرة الله
تعالى،
وتحريم
الفواحش
{M-31}
Bize Muhammed b. Beşşâr
da rivayet etti. (Dediki): Bize Ebû Dâvud rivayet etti. (Dediki): Bize Şu'be tu
isnadla bu hadîsin mislini rivayet etti.
İzah:
Ebû Hureyre rivayetini
Buhârî' Kitabu’t-tevhid’de; Nesâî «Kitâbu'l Yevm ve'l-Leyle»'de tahric
etmişlerdir.
Bu hadîsler kulun
günahı defalarca tekerrür etse bile tevbesinin kabul edileceğine delildirler.
Bütün günahlarına birden tevbe etmek dahi caizdir. Kurtubî diyor ki: «Bu hadîs
istiğfarın faydası büyük olduğuna ve Allah'ın rahmet ve ihsanının genişliğine
delildir. Lâkin bu istiğfarın dille birlikte mânâsı da kalbde yer etmelidir. Tâ
ki, ısrar ukdeleri bununla çözülsün ve pişmanlık hâsıl olsun. Yoksa maksat dili
ile estağfirullah deyip, kalbiyle o günaha ısrar etmek değildir. Böyle bir
istiğfar da istiğfara muhtaçtır.»
«Dilediğini yap...»
cümlesinin mânâsı; mademki günah işlediğin vakit tevbe ediyorsun, ben seni
affederim, demektir.
Allah'ın elini açması,
tevbenin kabulü hakkında istiaredir. Burada el açmak tâbirinin kullanılması
Arabların âdetine nazarandır. Onlar bir şeyden razı oldukları vakit elini açar.
Razı olmazlarsa yumarlar. Yoksa el evvelce de görüldüğü vecihle Allah Teâlâ
hakkında tasavvuru imkânsız olan bir şeydir.